Jerome Mendoza Hipolito

Sarong Pagbasa kan “Ki Agom” ni Niño Manaog
Facebook Post by Jerome Mendoza Hipolito on Wednesday, May 23, 2012 at 11:19pm

Saro na garo sa mga nakakauyam na pwedeng mangyari sa sarong tawo kun minahali sa harong iyo, na maabutan nin uran sa dalan. Mabasol na sana ini kun nata dai niyan na pigsuksok sa bag an saiyang payong, mala ta nagduwa-duwa kun dadarahon ini o dai, magayon kaya an oras kan paghali niya sa harong.

Kaya kan biglang pigbulos kan langit an saiyang kulog boot, kan daing patabi ining nag-ula kan saiyang laog, Dai siyang naginibo kundi an magpandong kisera kan saiyang panyong gurusot mantang babagtason an dalan pauli, duman kun sain naghahalat an saiyang namumutan.

Alagad kun tutuoson, tano kaibuhan, sabaton an uran kan su babaying agom, nata dai na sana siya magpahuraw kun baga ngaya sa sarong waiting shed o maghapit ngaya baga sa sarong haraning tindahan asin magbakal baratuhon na payong. Ano an nagpugol saiya na magpundo muna, maghalat, mag-isip nganing dai mabasa, dai magkasipon o magkakalintura?

Sa enot na pagbasa kan rawitdawit, romantiko an agom na lalaki, pigtuyaw tulos kaini an kamuntakan kan su babayi na basa-basa kan tubig uran mata ta naunambitan niyang nagtutururo an su'ot [niyang] palda. Kun siring makusugon na marhay an uran. Asin masasabing dawa gurano kakusog kan su uran, pigmarhay kan babayi na pumuli, tano daw? bako daw nagpirit ining magpuli dawa mangkusog kan bulos kan uran dara kan takot kaini, kiisay? Taslot sa agom na lalaki.

Kun Kaya sa ika limang linya nagtarakig an saiyang ngabil dara kan parehong takot asin bako kan lipot sa luwas? Makaduda an maburak na tataramon kan lalaki lalo na an, mari digdi nagparasain ka, Ne? Dawa pwedeng sabihon na rhetorical question,pwede man ining sarong hapot kan tawong daing pagtubod sa agom. An mapakusog kaini iyo an nasabi kan lalaki, nagparapauran ka na naman pauli? An boot sabihon sana, bako ini an enot na napanyaring pinirit kan agom na babayi na pumuli dawa maraot an panahon.

Sa hurihan kan rawitdawit, Dai diriktang pigsambit kun ano an dai masisigbo, sa romantikong paghiling-pagkamoot garo, alagad sa ibang anggulo, takot kan agom na babayi sa agom na lalaki an maurog, an dai nanggad masisigbo, maski magparapauran [pa siya]. 

Reference

Chancoco, Jose Jason, ed. (2005) Salugsog sa Sulog. Tomo Uno, Naga: OragonRepublic.com. p. 32.