Mánggad

An mánggad o kwarta bakong grasya, bako man disgrasya. Ini segun sa kun pa’no nákua sagkod kun pa’no ginagamit. Pwede nganing sabihon na mas hapós an magin matinao, kag pirming naghihirás kaini kaysa mayo kaini. An ikinaiba sana kan igwang kwarta sa mayo, iyo an gahum, o kapangyarihan. Kaya gayod an mayaman labi na sana man an pagkahambog sagkod paabaw-abaw. Alagad ngonyan, uminabót na an tiempong an kayamanan saro nang kaulangan. Ngonyan, kaipuhan kan mga mayaman bakong magasto, bakong gayong magarbo. Mas marhay saindang dai nabibisto; mas marhay ngani na dai sinda bisto. Gabos nauuri sainda. Hinaharanap sinda kan mga taga-luwas. Dinudurukot sinda kan mga bandido; tinitirira sinda kan mga terorista. Huruphurupon ta, mas mayád man giraray an palakaw kan mga matuod na manggaranon kaysa sa gobiernong puwedeng imukna kan sarong ambisyosong pigado. Pag-abot kan tiempong yaon na siya sa poder, siya maha’bon kan yaman kan banwaan, malangkaba kan kapangyarihan, dangan papatioson itong mga nagpasakit saiya.  

Susog sa “Wealth” na hale sa Worldly Virtues: A Catalogue of Reflections ni Johannes A. Gaertner, Viking Press, 1990.